Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753
Erbo-di-frisoun
Vallisneria spiralis
Hydrocharitaceae
Àutri noum : Embuscun, Limoun.
Noms en français : Vallisnérie, Vallisnérie en spirale.
Descripcioun :L'erbo-di-frisoun es uno planto diouïco que fai de coulounìo emé si fiéu ; li fueio soun verdo, longo, plato e larjo de 10 à 15 mm. Pèr li flour leissaren counta F. Mistral (Mirèio, cant V) "(...) l'erbeto di frisoun ; - A dos floureto, separado - Bèn sus dos planto, e retirado (...) - Mai quand vèn de l'amour pèr éli la sesoun - Uno di flour, touto souleto, - Mounto sus l'aigo risouleto - E laisso au bon soulèu espandi soun boutoun ; (...) - I'a l'autro flour qu'es trefoulido, - E la vesès, d'amour emplido, - Que nado tant que pòu pèr ié faire un poutoun. - E, tant que pòu, se desfrisouno - De l'embuscun que l'empresouno"...
Usanço :Li fueio sarien manjado dins l'Asìo dóu levant.
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vallisneria
Famiho : Hydrocharitaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) enflourejado : 0,5 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Aigo
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Subretroupicalo
Ref. sc. : Vallisneria spiralis L., 1753